Το φαινόμενο της σχολικής διαρροής, με ελλιπή ή ανεπαρκή φοίτηση, αλλά και άλλα επιμέρους προβλήματα που υφίστανται στις σχολικές μονάδες του Δήμου Σοφάδων όπου φοιτούν μαθητές Ρομά, συζητήθηκαν στο πλαίσιο σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 18-10-2022 στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δήμου Σοφάδων.
Τη σύσκεψη συγκάλεσε το Τμήμα του Περιφερειακού Παρατηρητηρίου Κοινωνικής Ένταξης, της Διεύθυνσης Κοινωνικής Μέριμνας Περιφέρειας Θεσσαλίας και συμμετείχαν όλοι οι εμπλεκόμενοι με το θέμα φορείς.
Καλωσορίζοντας τους παρευρισκομένους η Αντιπεριφερειάρχης Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Περιφέρειας Θεσσαλίας κ. Δήμητρα Νάτσινα, τόνισε ότι πρόθεση της Περιφέρειας είναι να συνδράμει με τα μέσα που διαθέτει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που υπάρχουν για τη σχολική διαρροή.
Στη συνέχεια ο Αντιδήμαρχος Διοικητικού-Διαφάνειας και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Πρόεδρος Σχολικών Επιτροπών του Δήμου Σοφάδων κ. Αθανάσιος Παππάς, αναφέρθηκε στο μέγεθος του προβλήματος που ταλανίζει τις σχολικές μονάδες του Δήμου και περισσότερο αυτές που φοιτούν μόνο μαθητές Ρομά. «Ο Δήμος καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε τα εμπόδια να ξεπεραστούν και οι μαθητές Ρομά να ενταχθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία, τόνισε χαρακτηριστικά».
Από την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση του Ν. Καρδίτσας ο Δ/ντης κ. Κων/νος Ζαχαρής σημείωσε ότι «η σχολική διαρροή είναι μεγάλη και λόγω της έλλειψης σταθερότητας του μαθητικού δυναμικού είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνει προγραμματισμός πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς». Εστίασε στη διαπολιτισμική ενημέρωση των εκπαιδευτικών προκειμένου το σχολείο να είναι ελκυστικό στους μαθητές Ρομά».
Ο Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Ν. Καρδίτσας κ. Κων/νος Γκόλτσος τόνισε ότι «γνωρίζοντας αυτούς τους ανθρώπους καταλαβαίνουμε πως έχουν μια διαφορετική κουλτούρα και πρέπει λοιπόν να την κατανοήσουμε για να μπορέσουμε να συμπλεύσουμε».
Στην τοποθέτησή της η Δ/ντρια του 1ου Γυμνασίου Σοφάδων κ. Ελένη Βλόντζου τόνισε ότι «στο σχολείο φοιτούν 427 μαθητές, από αυτούς οι μισοί έρχονται στην αρχή της σχολικής χρονιάς και όσο ο καιρός περνά το ποσοστό μειώνεται. Το πρόβλημα θα πρέπει να επικεντρωθεί στην οικογένεια και δη στους γονείς. Να καταλάβουν την έννοια του σχολείου και της τακτικής φοίτησης».
Ο Διευθυντής του 1ου Δημοτικού Σχολείου Σοφάδων κ. Κων/νος Σακκάς τόνισε ότι «στο σχολείο είναι εγγεγραμμένοι 130 μαθητές Ρομά από αυτούς προσέρχονται οι μισοί και όχι τακτικά. Η συνεργασία-επικοινωνία με γονείς και μαθητές είναι προβληματικές και αυτό διότι το σχολείο δεν είναι στις άμεσες προτεραιότητές τους. Υπάρχει έλλειμμα επικοινωνίας καθώς δεν γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα, ενώ στο σύνολο των προβλημάτων προστέθηκε και η πανδημία που επέτεινε την κατάσταση καθώς δεν υπήρχε η δυνατότητα πρόσβασης στο ιντερνέτ».
Ο Διευθυντής του 2ου Δημοτικού Σχολείου Σοφάδων κ. Χρήστος Αθανασόπουλος τόνισε ότι «το σχολείο αγκαλιάζει τα παιδιά και προσπαθεί να τα εντάξει στην εκπαιδευτική κοινότητα. Όμως συναντά δυσκολίες στις επαφές με τους γονείς, καθώς στη δική τους λογική υπάρχει μόνο η λήψη του σχετικού επιδόματος».
Ο Διευθυντής του 4ου Δημοτικού Σχολείου Σοφάδων κ. Ιωάννης Τασσιάς τόνισε ότι «το συγκεκριμένο είναι αμιγώς Ρομά, και βρίσκεται εντός του οικισμού. Έχει 333 μαθητές και οι εγγραφές είναι διαρκείς καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς. Έρχονται, φεύγουν, υπάρχει παραβατικότητα και αψιμαχίες μεταξύ τους». Ο κ. Τάσσιος ζήτησε να γίνει διασπορά των μαθητών σε άλλα σχολεία της περιοχής άμεσα».
Ο Διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου Κυψέλης Καρδίτσας κ. Παναγιώτης Αργυρόπουλος σημείωσε ότι «το μαθητικό δυναμικό του σχολείου είναι μικρό και έτσι η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη. Από τους 40 μαθητές Ρομά οι 10 φοιτούν τακτικά. Το πρόβλημα εντοπίζεται στην επικοινωνία καθώς επιμένουν να μιλούν τη μητρική τους γλώσσα».
Η Διευθύντρια του 5ου Νηπιαγωγείου Σοφάδων κ. Βασιλική Χούτου σημείωσε ότι «η μεταξύ τους επικοινωνία είναι το σημαντικότερο πρόβλημα, τα νήπια δεν γνωρίζουν καν την ελληνική γλώσσα και για να συνεννοηθούν απευθύνονται είτε στον διαμεσολαβητή του Παραρτήματος Ρομά, είτε στα μεγαλύτερα αδέρφια που μιλούν ελληνικά». Το σχολείο είναι αμιγώς τσιγγάνικο και από τα 33 νήπια τα 23 παρακολουθούν κανονικά».
Από το 1ο Νηπιαγωγείο Σοφάδων η Διευθύντρια κ. Ιωάννα Διονυσακοπούλου τόνισε ότι «από τα 38 παιδιά του σχολείου τα 20 είναι Ρομά, ενώ φέτος άρχισαν να έρχονται και τα κορίτσια, κάτι που δεν συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια».
Ο Διευθυντής του 4ου Νηπιαγωγείου Σοφάδων κ. Θεόφιλος Βασιλόγαμβρος εστίασε «στο κτιριακό πρόβλημα που υπάρχει, καθώς αν εμφανιστούν και άλλοι μαθητές δεν θα ξέρουν που να τους βάλουν»
Από την πλευρά του ΠΕΚΕΣ ο οργανωτικός υπεύθυνος κ. Βασίλης Κωτούλας τόνισε ότι «το πρόβλημα της σχολικής διαρροής είναι υπαρκτό αλλά και σύνθετο. Χρειάζεται προσπάθεια για την καλή συνεργασία από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Στο Δήμο Σοφάδων λόγω του ότι υπάρχει μεγάλος πληθυσμός Ρομά, εξίσου μεγάλος είναι και ο αριθμός των παιδιών που φοιτούν ή όχι στις σχολικές μονάδες της περιοχής. Αναμφίβολα υπάρχει πρόοδος στο ζήτημα της σταθερής παρουσίας των παιδιών Ρομά στα σχολεία. Οι εκπαιδευτικοί έχουν παράξει αξιόλογο έργο στην κατεύθυνση της ενσωμάτωσης των παιδιών στην κοινωνία, αλλά και της ένταξης τους στη μαθητική κοινότητα»
Από την πλευρά του ο συντονιστής εκπαιδευτικού έργου του ΠΕΚΕΣ κ. Μανώλης Πατσαδάκης σημείωσε ότι «στόχος όλων θα πρέπει να είναι η αλλαγή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, η δημιουργία τμημάτων υποδοχής εκεί όπου δεν υπάρχουν και η συνεργασία με τους γονείς που θα πρέπει να θεωρείται επιβεβλημένη από όλους».
Ως εκπρόσωπος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας που εκπονεί πρόγραμμα για την ένταξη των μαθητών Ρομά στα σχολεία η ψυχολόγος κ. Χρυσούλα Καραγεώργου τόνισε ότι «από την υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος το οποίο εφαρμόζεται για 3η χρονιά στους Σοφάδες μόνο ικανοποίηση μπορούν να αισθάνονται όλοι όσοι εργάζονται για αυτό. Η πρώτη χρονιά ήταν δύσκολη, πόρτα –πόρτα προσπαθούσαμε να έρθουμε σε επικοινωνία, να γνωριστούμε και να περάσουμε το μήνυμα ότι το σχολείο είναι απαραίτητο εφόδιο για τη μετέπειτα ζωή τους. Τα μαθήματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας προς του Ρομά γίνονται απογευματινές ώρες σε διάφορα σημεία». Ενώ άνοιξε και το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας για το οποίο υπάρχουν αρκετές αιτήσεις γονέων».
Η συντονίστρια του Παραρτήματος Ρομά Σοφάδων κ. Όλγα Γκουζιώτη τόνισε ότι «το ΠΡ στηρίζει με κάθε τρόπο τα παιδιά των Ρομά, με τη βοήθεια του διαμεσολαβητή προσπαθούμε να λύσουμε κάθε πρόβλημα που παρουσιάζεται στο βαθμό που μπορούμε. Η κ. Γκουζιώτη αναφέρθηκε και στην έλλειψη ειδικού παιδαγωγού που υπάρχει στο Παράρτημα.
Ο διαμεσολαβητής του ΠΡ κ. Κώστας Καλλιώρας σημείωσε ότι «η σχολική διαρροή ξεκινά από την ίδια την οικογένεια. Χρειάζεται ενημέρωση των γονέων για τη σπουδαιότητα του σχολείου και την μάθησης, ενώ ζήτησε να φύγει το Δημοτικό Σχολείο που βρίσκεται εντός του οικισμού και να γίνει διασπορά των μαθητών σε άλλα, γειτονικά σχολεία».
Σημαντική ήταν η τοποθέτηση και του Κοινωνικού λειτουργού του 4ου Δημ. Σχολείου Σοφάδων κ. Κώστα Βελώνη ο οποίος αναφέρθηκε στις επαφές που έχει κάνει έως τώρα με γονείς και παιδιά, αλλά και στην πρόθεση του να επισκεφθεί τους οικισμούς και να συνομιλήσει με τις οικογένειες των Ρομά.
Κλείνοντας ο προϊστάμενος του Περιφερειακού Παρατηρητηρίου Κοινωνικής Ένταξης Θεσσαλίας κ. Ν. Πουτσιάκας τόνισε ότι «μόνο με τη στενή συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων και την ολιστική προσέγγιση μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της σχολικής διαρροής». Ο κ. Πουτσιάκας τόνισε ακόμη ότι «πρέπει να γίνει χρήση των υπηρεσιών που προσφέρονται ανεξαιρέτως σε όλες τις ευπαθείς ομάδες μέσω του προγράμματος Βοήθεια στο Σπίτι, των ΚΔΑΠ, των Παιδικών Σταθμών, αλλά και των σχολικών γευμάτων και στους Ρομά».
Ο κ. Πουτσιάκας αναφέρθηκε και στην πρωτοβουλία του Παρατηρητηρίου να διοργανώσει σειρά σεμιναρίων μέσω του ΚΕΚ της Περιφέρειας, τόσο για τους εργαζόμενους στα ΚΚ και ΠΡ, όσο και στους ίδιους τους Ρομά στο πεδίο δράσης της διαμεσολάβησης.
Να σημειωθεί ότι το Περιφερειακό Παρατηρητήριο Κοινωνικής Ένταξης Θεσσαλίας χρηματοδοτείται από το ΠΕΠ Θεσσαλία 2014-2020 με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.